| OOK DE VERENIGING VAN BEROEPSSCHAKERS WEET GEEN OPLOSSING |
|
It takes two, baby It takes two, baby Just me and you You know it takes two (Tina Turner) Ook de vereniging van beroepsschakers heeft zich over de snelle remises gebogen. In paragraaf 1 is opgenomen het verslag van Jonathan Berry van een vergadering van die vereniging. In feite schetst hij een machteloos beeld. Ook die vereniging weet geen oplossing. Dan mag die vereniging het anderen, bijvoorbeeld de FIDE of organisatoren van toernooien, niet kwalijk nemen wanneer die wel met een oplossing proberen te komen. Verder geef ik nog enkele voorbeelden van snelle remises met het commen- taar van deskundigen daarop. Het is bedoeld als een verdieping van het onderwerp. Want het zal blijken dat het een lastige materie is. Als de ene speler niet actief wil schaken, heeft de ander een probleem: it takes two. Overzicht van paragrafen: 1. Het verslag van de algemene vergadering van de ACP 2004 2. Laat zien waarom het remise is 3. De zaak- Gastón Needleman 4. Lausanne Young Masters 2006 5. Stelling nodig zonder risico's, geen ingewikkeld eindspel 6. It takes two, baby 7. Het medicijn tijdens de partij 8. Enkele reacties over het remisespel van Kramnik en Leko 1. Het verslag van de algemene vergadering van de ACP 2004 In Brissago vindt van 25 september tot 18 oktober het wereldkampioen- schap plaats tussen Kramnik en Leko. Dat kampioenschap wordt geplaagd door snelle remises. Zie hierna de paragrafen 3 en volgende. In Calvia van 14 tot 30 oktober 2004 wordt in het casino de Schaakolym- piade gehouden. Op 21 oktober is er een rustdag. Van die dag maakt de Vereniging van beroepsschakers (ACP) gebruik door een algemene ver- gadering te houden. Jonathan Berry heeft daarvan een verslag gemaakt. Een verslag waarin overigens zijn eigen mening wel erg in is verwerkt. En kennelijk heeft het Zwitsers indelen ook een rol bij het vraagstuk van snelle remises. Het ge- heel is een rommelig verslag geworden. Maar misschien verliep de verga- dering op dit punt ook wel zonder structuur. Dan kan Berry het ook niet mooier maken dan het was. Uit het verslag: 'De rest van de beschikbare tijd, ongeveer 45 minuten, vond een open dis- cussie plaats die voornamelijk ging over de vraag van de snelle remises. GM Lautier bracht het punt naar voren of het ongeoorloofd zou moeten zijn remise aan te bieden voor de 40ste zet. Victor Korchnoi reageerde daarop dat zo'n voorstel te streng is: 'Wat te denken van een aanbeveling aan spelers dat zij geen snelle remises maken?' Ik dacht dat met het oog op de vergadering van de regelscommissie van de FIDE, die binnen enkele dagen zal worden gehouden, dit een geweldige kans is om in de praktijk te brengen! Later bedacht ik mij dat zo'n voorziening wellicht al voorkomt in de FIDE-regels. Maar toen ik deze ging raadplegen ontdekte ik dat daarin niet alleen zo'n voorziening niet voorkomt, maar dat de regel die remise verbiedt voordat een werkelijke strijd heeft plaatsgevon- den ook is geschrapt. Wellicht is het overgebracht naar de Ethische code, die als wapen is gebruikt tegen een roddelende journalist die omstreden artike- len heeft geschreven. Maar die code is niet aangegrepen wanneer punten worden gekocht of verkocht. Inderdaad, er bestaat dus een leemte in de FIDE-regels waardoor er ruimte bestaat voor de aanbeveling van Korchnoi. Vishy Anand stelde voor dat sommige stellingen al vrij snel dood kunnen zijn in de partij en dat wellicht in dat geval de spelers aan het publiek moeten uitleggen waarom zij voor de 30ste of 40ste zet remise zijn overeengekomen. Dit voorstel leidde tot hila- riteit, want GM Lautier wees erop dat op veel toernooien, bijvoorbeeld deze Olympiade, geen publiek aanwezig is. Stewart Reuben en GM Yuri Yakovich hadden hetzelfde bezwaar: het ver- bieden van remise voor een zet x zal leiden tot vooraf afgesproken partijen in x of x+1 zetten. Zij vonden dat de beste manier om snelle remises te vermijden is voortaan vechtspelers uit te nodigen voor een toernooi. GM Lautier reageerde opnieuw op deze twee punten. In de eerste plaats komen snelle remises niet tot stand door dit van te voren af te spreken, maar komt het om schaaktechnische redenen en om psychologische redenen voor. Indien deze worden verboden voor zet x, zou hij persoonlijk daar blij om zijn, het is een zorg minder om over te denken. In de tweede plaats zijn niet alle deelnemers uitgenodigd voor een toernooi, zij zijn gekwalificeerd of zij komen zelf. Andere mogelijkheden werden genoemd, zoals het veranderen van het puntensysteem, of het opnieuw spelen van een remisepartij (met minder bedenktijd) tot er een beslissende uitslag is. Snelle remises zijn een hindernis voor sponsors omdat, zoals op een Zwit- sers toernooi, waar in een partij in de laatste ronde aan de topborden ('de beslissende partij' zoals het vaak wordt genoemd) na enkele zetten remise wordt overeengekomen. Uiteraard vinden sponsors dat niet prettig. Als oplossing werd knock-out voorgesteld. Maar zelfs daar zagen we dat bij het wereldkampioenschap in 2004 er spelers waren die in gewone partijen snel tot remise kwamen om vervolgens toe te slaan in de rapid playoffs. Misschien is het de vraag of de schema's moeten worden bijgesteld. De tweekamp Fischer - Spassky 1992 kende een voorziening dat als de partij snel tot remise leidt, de volgende partij direct daarop zal volgen. Ik zou eraan willen toevoegen dat het probleem van de snelle remises is aangewakkerd wanneer organisaties oneigenlijke methoden hanteren voor de wedstrijd. Het Zwitserse systeem is goed voor het vaststellen van de winnaar uit een grote poel van spelers. Echter, het systeem te gebruiken om een aantal spelers te kwalificeren, zoals het Europees kampioenschap dat doet voor het wereldkampioenschap, is vragen voor moeilijkheden. In mijn verslag als scheidsrechter in Mazatlan op het Wereld snelschaak- kampioenschap (rapid, snelschaak) heb ik vermeld dat het Zwitserse sys- teem ongeschikt is. Op het moment waarop spelers de norm hebben gehaald voor de playoffs (+3 of +4 of hoe die norm ook maar luidt) spelen ze voor de rest van het toernooi partijen die na twaalf zetten in remise eindigen. En dat was Rapid schaak! Ik stelde voor een knock-out toernooi te houden voor 64 spelers, op een manier zoals ook Wimbledon dat doet, met indelin- gen zodat de nummer 1 speler in de eerste ronde speelt tegen nummer 64. Dit zou een extra attractie zijn voor de organisator, omdat hun vertegen- woordiger waarschijnlijk de nummer 64 is, die voor één partij in de schijn- werper van de wereld wordt gezet. Uiteindelijk koos de FIDE voor de knock-out, maar gebruikte in de eerste ronde een toevallige ('random') indeling. Zo'n indeling werkte niet zo goed. Het duurde ongeveer vijftien jaar, maar uiteindelijk zijn ze om. De Conti- nentale kampioenschappen op Zwitsers indelen, wanneer het om kwalificatie gaat voor meerdere spelers, is alleen prettig voor iemand die van snelle remises houdt. Bijvoorbeeld voor iemand, die voor het intypen van een partij per partij wordt betaald,' aldus Jonathan Berry. 2. Laat zien waarom het remise is Wit: Vladimir Epishin (2500) Zwart: Alexey Dreev (2698) Russisch kampioenschap 2004 Moskou, 15 november 2004 Achtste ronde Evgeny Bareev & Ilya Levitov, From London to Elista, blz. 219 e.v., chess and action. 1. d4 d5 2. c4 c6 3. Pf3 Pf6 4. e3 Lf5 5. Pc3 e6 6. Ph4 Lg6 7. Pxg6 hxg6 8. g3 Pbd7 9. De2 Lb4 10. Lg2 Pb6 11. cxd5 Lxc3+ 12. bxc3 cxd5 13. a4 Tc8 14. 0-0 Pc4 15. La3 Pe4 16. Lxe4 dxe4 17. Tfb1 b6 18. a5 Pxa5 19. Lb4 Pc6 20. c4 Dg5 21. Ld6 Dh5 22. g4 Dh3 23. Lg3 0-0 24. Tb5 f5 25. d5 exd5 26. gxf5 gxf5 27. Txd5 Tf7 28. Tad1 Pb4 29. Td8+ Txd8 30. Txd8+ Kh7 31. c5 bxc5 32. Db5 Pd3 33. De8 Dh5 remise.  Bareev en Levitov hebben een gesprek over schaak en actie, dat schaken zo saai is voor omstanders, dat omstanders grote bedragen moeten betalen om te mogen kijken. Zo bedroeg het entreegeld op 15 november 2004 voor het Russische kampioenschap 500 roebels, d.i. omgerekend € 14. Beide spre- kers vinden dat schakers meer aandacht moeten schenken aan het publiek. Levitov: 'We hoeven het de schakers niet te moeilijk te maken. Maar er was een bijzonder incident. Ik geloof dat het in de achtste ronde was, de partij Epishin - Dreev. Er was tijdnood, en Epishin had een matdreiging, herinner het je nog?' Dreev: 'Ja, het eindigde in eeuwig schaak.' Levitov: 'Ik zat daar in volledige spanning, het was zo interessant voor mij. Ik zie een aantal zetten en ik begrijp dat het niet binnen een of twee zetten mat moet zijn, maar het moet er wel in zitten. Het is ongelooflijk interessant voor mij, en ik wacht op een aantal offers ... Maar, plotseling schudden ze elkaar de hand en gaan weg. Ik was verbijsterd door deze belediging, ik dacht dat het doorgestoken kaart was, maar in plaats van me te laten zien waarom het remise was, gingen ze eten. Dit was een belediging.' 3. De zaak- Gastón Needleman In Buenos Aires wordt van 5 tot 17 augustus 2005 het Amerikaanse Continentale kampioenschap gehouden. Zeven spelers strijden om zes kwalificatieplaatsen voor deelname aan de Wereld Cup 2006. Een van de deelnemers is het opkomend talent de vijftienjarige Gastón Needleman uit Argentinië.  Gastón Needleman De eindstand  Partijen met een snelle remise: Ronde 1: Milos - Vescovi en Felgaer - Onischuk Ronde 2: Vescovi - Kamsky Ronde 3: Onischuk - Granda Ronde 4: Vescovi - Onischuk en Milos - Kamsky Ronde 5: Granda - Vescovi Ronde 6: Milos - Onischuk en Kamsky - Felgaer Ronde 7: Onischuk - Kamsky en Granda - Milos De opvatting van de hoofdscheidsrechter Marcelo Hermida: 'Ik geloof dat het allemaal volkomen logisch is gegaan. Het is wettelijk ge- oorloofd remise aan te bieden, zelfs als dat gebeurt na twee of drie zetten. Het is ook normaal dat meesters besluiten de zwakste rivaal uit het veld uit te schakelen. Dat is wat er is gebeurd.' Hermida wilde geen commentaar geven over de sportieve of ethische aspecten van deze strategie, of dat de 'fair play' slechts een holle kreet is. Het publiek is zeer verontwaardigd over deze gang van zaken. Er wordt een dringend beroep gedaan op de president van de FIDE om Needleman toch deel te laten nemen aan de Wereldcup 2006. De president maakt gebruik van zijn bevoegdheid op grond van bijzondere omstandigheden spelers aan te wijzen. En hij wijst Needleman aan. Eind goed, al goed? Nee, omdat de zes andere grootmeesters verbolgen zijn. Zij voelen zich aangetast in hun integriteit, omdat zij ontkennen dat zij hebben samengespannen. 4. Lausanne Young Masters 2006 'De meest besproken persoon van het toernooi zal wel Gheorghiu geweest zijn. Hij speelde tegen iedereen een salonremise in twaalf zetten, met als excuus dat hij last had van vermoeidheid en dat hij niet al te goed meer zag. (...) Tukmakov won ook in de achtste ronde en speelde in de laatste ronde een snelle remise. (...) Tukmakov werd dus toernooiwinnaar met 6½, ik tweede met 6,' Bart Michiels, Lausanne 2006, Schaaknieuws 14 oktober 2006. Op Chessgames.com trof ik over dat toernooi de volgende remise partijen aan met vermelding van het aantal gespeelde zetten. Gheorghiu tegen O. Kurmann (10) J.C. Olivier tegen Gheorghiu (18) R. Zenklusen tegen Gheorghiu (10) Gheorghiu tegen A. Vuilleumier (11) Gheorghiu tegen D. Burnier (12) Gheorghiu tegen I. Farago (10) 5. Stelling nodig zonder risico's, geen ingewikkeld eindspel Het wereldkampioenschap 2004 in Brissago tussen de uitdager Peter Leko en de wereldkampioen Vladimir Kramnik was een saai kampioenschap. Er wa- ren veel remises. Deze zijn overigens wel leerzaam om de beweegredenen te begrijpen achter een remiseaanbod. Vooral het boek van Evgeny Bareev & Ilya Levitov 'From London to Elista' geeft een aardig beeld achter de schermen.  Peter Leko en Vladimir Kramnik De vijfde partij wint Leko. De tussenstand is dan 2½ - 2½. Wit: Vladimir Kramnik (2770) Zwart: Peter Leko (2741) Centro Dannemann in Brissago, Zwitserland 3 oktober 2004 Wereldkampioenschap, zesde partij Evgeny Bareev & Ilya Levitov, From London to Elista, blz. 218.  20. ... h6. En zwart biedt remise aan. Wit hoeft niet lang na te denken en neemt het aan. Bareev: 'Maar zwart staat uiteindelijk helemaal niet zo slecht, en hij heeft een half uur meer bedenktijd dan wit. Niets dwingt hem om remise aan te bieden. Het is een onbegrijpelijke beslissing. In feite zou elke praktische schaker proberen te spelen onder invloed van de positieve gevoelens na de laatste overwinning, om er achter te komen hoe onzeker (of hoe zeker) zijn tegenstander zich is gaan voelen. De vorige partij had Kramnik verloren, en nu krijgt hij weer een enigszins slechte stelling uit de opening. Maar Leko houdt druk. Kramnik heeft een stelling nodig zonder risico's, hij wil geen ingewikkeld eindspel. Het is hier duidelijk dat Kramnik weigert de dames te ruilen, hij wil geen tamelijk slecht eindspel spelen. Maar Leko wilde geen ... (Bareev zwijgt, PdeG) Hij biedt remise aan. Hij test Kramnik uit.' (...) Bareev: 'Maar wat had Kramnik moeten doen? Remise aannemen of spelen in een slechtere stelling? Hij voelde waarschijnlijk dat hij ergens had kunnen ontsnappen. Maar in dat geval zouden de journalisten snoeven dat de we- reldkampioen Kramnik saai speelt. En dat we zo'n kampioen niet willen.' 6. It takes two, baby Wit: Peter Leko (2741) Zwart: Vladimir Kramnik (2770) Centro Dannemann in Brissago, Zwitserland 5 oktober 2004 Wereldkampioenschap, zevende partij Evgeny Bareev & Ilya Levitov, From London to Elista, blz. 225. 1. d4 d5 2. c4 c6 3. Pc3 Pf6 4. Pf3 dxc4 5. a4 e6 6. e3 c5 7. Lxc4 Pc6 8. 0-0 cxd4 9. exd4 Le7 10. Le3 0-0 11. Pe5 Pb4 12. a5 Ld7 13. d5 exd5 14. Pxd5 Pbxd5 15. Lxd5 Pxd5 16. Dxd5 Lc8 17. Tfd1 Dxd5 18. Txd5 Le6 19. Tb5 Lf6 20. Pf3 b6 21. axb6. Remise.  Ondanks de snelle remise met wit, leek Leko volledig tevreden. Levitov: 'Aljechin zou verbaasd zijn geweest, de arme duivel. Bijna honderd jaar geleden heeft hij alles al uitgelegd, maar hier is een uitdager voor het wereldkampioenschap die zich bedeesd gedraagt. Als een meisje. Dit jong mens is zo verlegen geworden!' Bareev: 'Anderzijds wil de jongeman het kampioenschap winnen en wil hij geen partijen meer verliezen met wit. (...) Kramnik had geen probleem in deze partij in die zin dat hij dergelijke stellingen voor wit vele malen heeft gespeeld. (...) Kramnik gedroeg zich overeenkomstig de daarbij behorende stelling. Indien nodig ging hij complicaties aan door te offeren. Echter, elke keer corrigeerde Leko de stelling naar zijn stijl. Na de nauwkeurige zet 16. ... Lc8 werd het duidelijk dat er geen spel meer overbleef. (...) Daarna was de strijd slechts voor de show. Zo, weer opnieuw wil Leko niet spelen en geeft hij niets weg.' 7. Het medicijn tijdens de partij Wit: Peter Leko (2741) Zwart: Vladimir Kramnik (2770) Wereldkampioenschap Brissago, Zwitserland 9 oktober 2004 Negende ronde From London to Elista, Evgeny Bareev & Ilya Levitov, blz. 251 e.v. 1.d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 b6 4. g3 La6 5. b3 Lb4+ 6. Ld2 Le7 7. Pc3 Lb7 8. Lg2 d5 9. cxd5 exd5 10. 0-0 0-0 11. Lf4 Pa6 12. Dc2 Te8 13. Tfd1 c6 14. Pe5 h6 15. a3 Pc7 16. e4  16. ... Pe6. En na deze zet biedt Kramnik remise aan, wat Leko aanneemt. Bareev: 'De avond voor de negende ronde voelde Kramnik zich niet goed. Zijn bloeddruk spoot omhoog, zijn pols was hoog en hij kon niet slapen. Zoiets heb ik ook wel eens meegemaakt toen ik jong was. In feite is het een duidelijke vorm van overspannenheid en uitputting. Alles was fout gegaan en het was niet duidelijk hoe dit op korte termijn kon worden hersteld. (...). Hij probeerde verschillende medicijnen om te kunnen slapen. (...) Om het kam- pioenschap te redden, moest hij gewoon slapen, dat kun je begrijpen.' (...) Tijdens de negende partij voelde Kramnik zich niet zo lekker en nam het medicijn in dat de dokter hem had voorgeschreven. (...) Kramnik voelde dat het middel een weldadig rustgevend effect had. Echter, hij kon eenvoudig niet meer denken, zijn benen werden pap, en hij moest beslist gaan slapen, hij kon zelfs niet opstaan! (...) Toen de partij was afgelopen, weigerde Kramnik begrijpelijk naar de persconferentie te gaan, omdat hij niet kon praten. (...) Op dat moment droegen we hem letterlijk de auto in en gingen naar het ziekenhuis.' 8. Enkele reacties over het remisespel van Kramnik en Leko Het wereldkampioenschap tussen Kramnik en Leko gaf veel commentaar over het remisespel. Hierna geef ik enkele weer. David Norwood: 'Het feit blijft dat Kramnik de eerste en de laatste partij won en in de tussenliggende partijen als een getraumatiseerde schildpad speelde. De tussenliggende partijen bestonden uit twaalf partijen waarin Kramnik er twee verloor, geen enkele won en de rest remise maakte. In de meeste gevallen was hij blij remise overeen te komen voordat hij zijn voorbereiding thuis had verlaten, dat wil zeggen voordat hij zelfs maar zelf over zijn zetten hoefde na te denken. Dit kampioenschap bracht het concept van anti-schaak op een geheel nieuw niveau. Nu is Vladimir Kramnik de kampioen, behoudt hij de titel omdat het kampioenschap in remise is geëindigd. Het behouden van die titel is op de een of andere manier geweldig passend. Wat moeten de sponsors hier wel niet van denken? Niet dat de schakers zich druk maken over sponsoren - totdat dat allemaal verdwenen is. Tijdens dit kampioenschap begon ik voor het eerst in mijn leven mij gelukkig te voelen dat schaken geen sport is die op televisie komt. De lettergroep Kramnik - Leko betekent voor het schaakspel wat de IJstijd deed voor de dinosauriërs.' Nigel Short: 'Geen van deze twee Titanen verdiende het om het wereldkam- pioenschap te winnen, vandaar dat het passend is dat geen van hen dat heeft gewonnen. We laten ons niet bedotten te geloven dat dit een interes- sant kampioenschap was alleen maar omdat de laatste twee partijen opwin- dend waren. Nee, de algehele indruk was die van een opgeblazen en saaie zaak. Eens was er een tijd dat zij er mee weg konden komen. Als namelijk de schaakfans hun maandelijks tijdschrift ontvingen met zorgvuldig samen- gestelde hoogtepunten was het afval discreet verborgen. Echter, nu we le- ven in het tijdperk van live internet en daarin bestaat geen 'junkfilter'. De rommel is duidelijk zichtbaar.' Lubomir Kavalek: 'Beide spelers worden beschuldigd van het vervuilen van de schilderachtige plaats aan het Lago Maggiore met te veel snelle remises en met een gebrek aan vechtmentaliteit. We zagen twee hoogbegaafde tech- nici aan het werk. Het is waar, een aantal van de partijen was niet opwin- dend, maar Kramnik en Leko waren niet de eersten die een farce hebben gemaakt van een wereldkampioenschap. In hun eerste kampioenschap in Moskou in 1984 - 1985 slaagden Anatoly Karpov en Garry Kasparov erin om in achttien partijen binnen 23 zetten tot remise te komen en niemand noem- de dit het einde van het moderne schaken.' © 2010 Pieter de Groot |
 VORIGE | VOLGENDE |
| GERELATEERD ARTIKEL |
|
Pieter de Groot: 'Ernstige, plotselinge aanvallen van remise'. Lees verder  Pieter de Groot: 'De remiseovereen- komst volgens John Nunn'. Lees verder Pieter de Groot: 'De remiseovereen- komst volgens Mark Dvoretsky' Lees verder Pieter de Groot: 'De Bilbao remiseregel 3-1-0' Lees verder Pieter de Groot: 'Een onderzoek naar remiseovereenkomsten' Lees verder Pieter de Groot: 'De remiseovereen- komst volgens Maurice Ashley' Lees verder Pieter de Groot: 'Zijn grootmeester- remises (ethisch) toe- gestaan?' Lees verder Pieter de Groot: 'Waarom de Bilbao-regel niet werkt' Lees verder Pieter de Groot: 'Is schaken een sport?' Lees verder |
|
WILT U REAGEREN? |
Pieter de Groot stelt een inhoudelijk reactie op de schaakrechtartikelen zeer op prijs. Natuurlijk kunt u ook vragen stellen over de behandelde onderwerpen. Pieter de Groot |
