| SCHAAKRECHTSVRAAG APRIL 2004 |
|
De bevoegdheid van een scheidsrechter om eigenmachtig op te treden. In deze tekening hiernaast kunt u de twee interpretaties van de FIDE-regels herkennen over de bevoegdheid van een scheidsrechter om eigenmachtig op te treden. Ziet u een oude of een jonge vrouw? Sommigen zien alleen één vrouw in de tekening, zoals sommigen maar één uitleg kunnen zien van het artikel 13.6 van de FIDE-regels over de zogenaamd eigenmachtige bevoegdheid van de scheidsrechter om op te treden. Anderen zien twee vrouwen, een oude en een jonge vrouw, zoals er twee manieren zijn om naar artikel 13.6 te kijken. Twee interpretaties Volgens de interpretatie van Gijssen moet een scheidsrechter strikt de FIDE-regels naleven en moet hij eigenmachtig ingrijpen bij overtreding daarvan (maar de scheidsrechter moet bijvoorbeeld zwijgen als een speler remise kan claimen, maar mat moet aankondigen als beide spelers dit niet zien). In deze uitleg moet een scheidsrechter voortdurend opletten of er bijvoor- beeld reglementaire zetten worden gedaan of dat op de juiste wijze de j'adoube-regel wordt toegepast en of alle zetten nauwgezet en duidelijk worden genoteerd, opdat hij bij overtreding daarvan onmiddellijk ingrijpt. Let een scheidsrechter niet goed op, is dat klachtwaardig. Volgens Pieter de Groot Groot is de opvatting van Gijssen in strijd met artikel 13.6 van de FIDE-regels. Een scheidsrechter moet het toernooi in het oog houden. Een scheidsrechter is niet bevoegd in te grijpen, tenzij er een specifieke regel is die uitdrukkelijk regelt dat een scheidsrechter moet ingrijpen. In dat geval moet hij strikt de FIDE-regels naleven. Indien bijvoorbeeld een scheidsrechter tijdens een KNSB-wedstrijd in de zaal huiswerk of proefwerken van leerlingen nakijkt, is dat gedrag in de visie van Pieter in het algemeen niet klachtwaardig. In het artikel 'de bevoegdheid van de scheidsrechter' heeft Pieter beide opvattingen besproken en heeft hij aangegeven in welke gevallen een scheidsrechter verplicht is eigenmachtig in te grijpen. De bevoegdheid van de scheidsrechter  Zie voor praktische voorbeelden: De behulpzame scheidsrechter De niet noterende tegenstander De omgekeerde toren Hoe iemand aan extra bedenktijd komt De speler die weigert te noteren De zaak van de niet noterende scheidsrechter De beslissing van de commissie van beroep in die zaak en ook het antwoord op de januarivraag. De beroemde grootmeester Donner heeft de volgende kijk op scheids- rechters: 'In tegenstelling tot alle andere spellen en sporten is dan ook bij het schaken de wedstrijdleider in feite overbodig!' J.H. Donner, De koning, de wedstrijdleider, bladzijde 270. Volgens Donner is de taak van een scheidsleider louter een dienende: 'Volgens de bepalingen moet een 'arbitre international' in vier talen orders als 'koffie!', 'broodje kaas!' en 'hé, jij daar, hier komen!' in ontvangst kunnen nemen, maar zelf de spelers tijdens de partij aanspreken is al een zeer hinderlijke overschrijding van zijn bevoegdheden.' en 'Zelf beslissen wij over ons zelf en de officiële wedstrijdleiding is daarbij slechts een hulpje, een lagere ambtenaar, om onze wil uit te voeren'. Thom van Beekum, medeoprichter, lid en erelid van Botwinnik en hoofd- scheidsrechter Corustoernooi, wiens grote leermeester Constant Orbaan is geweest: 'Hij (Orbaan) was een man die zich zo weinig mogelijk liet zien en die vond dat je er alleen moest zijn als het nodig is. Dat heb ik van hem geleerd,' www.coruschess.com wekelijkse column van Gert Ligterink, 12 december 2003. Wijzigingsvoorstel FIDE-regels artikel 13.6 Er ligt een voorstel bij de FIDE om artikel 13.6 als volgt te wijzigen: '13.6 De arbiter mag niet ingrijpen in een partij tenzij in gevallen beschreven in de FIDE-regels. Zulke bijzondere gevalen zijn mogelijk de volgende: a. het uitvoeren van een zet (artikel 4); b. de schaakklok (artikel 6, in het bijzonder artikel 6.8); c. onregelmatigheden (artikel 7); d. het noteren van de zetten (in het bijzonder artikel 8.1). In ieder geval moet de scheidsrechter slechts dan tussenkomen indien dit absoluut noodzakelijk is." Eenvoudig weergegeven: Gijssen vindt dat op grond van artikel 13.6 een scheidsrechter bij overtreding van een FIDE-regel eigenmachtig bevoegd is in te grijpen. Van een scheidsrechter wordt dus een actieve houding verwacht. Pieter meent dat op grond van artikel 13.6 een scheidsrechter onbevoegd is eigenmachtig in te grijpen, behalve in enkele gevallen die uitdrukkelijk zijn genoemd in de FIDE-regels. Van een scheidsrechter wordt een passieve houding verwacht: ingrijpen op verzoek van een speler. Maak uw mening kenbaar en discussieer mee! Vraag: welke opvatting is de juiste en/of heeft uw voorkeur? a. de opvatting van Gijssen; b. de opvatting van Donner; c. de opvatting van Pieter de Groot; d. het voorstel om artikel 13.6 te wijzigen; e. of heeft u een andere opvatting? U kunt uw opvattingen al dan niet gemotiveerd laten plaatsen op een speciaal door Botwinnik geopende forumpagina. Zo kan iedereen zijn mening kenbaar maken. En komt er duidelijkheid wat een schaker kan verwachten van een scheidsrechter, en weten scheidsrechters wat schakers van hen verwachten. Neem de uitdaging aan! Stuur uw opvatting of uw reactie op de ingekomen stukken die op de forumpagina zijn geplaatst aan Pieter.  Pieter de Groot2004 Pieter de Groot |
 VORIGE | VOLGENDE |
| OUD-JONG-OUD-JONG |
 |
| REACTIE BLIJLEVENS |
|
De reactie van Pim Blijlevens. Lees verder |
|
BEVOEGDHEID VAN DE SCHEIDSRECHTER |
|
Artikel 'Bevoegdheid van de scheidsrechter' door Pieter de Groot. Lees verder |
|
DE BEHULPZAME SCHEIDSRECHTER |
|
Artikel 'De behulpzame scheidsrechter' door Pieter de Groot. Lees verder |
|
NIET NOTEREN DOOR TEGENSTANDER |
|
Artikel 'De niet note- rende tegenstander' door Pieter de Groot. Lees verder |
| DE OMGEKEERDE TOREN |
|
Het artikel 'De omge- keerde toren' door Pieter de Groot. Lees verder |
| EXTRA BEDENKTIJD |
|
Het artikel 'Hoe iemand aan extra bedenktijd komt' door Pieter de Groot is een vervolg op het artikel de behulp- zame teamleider. Lees verder |
| WEIGEREN TE NOTEREN |
|
Het artikel 'De speler die blijft weigeren te noteren' door Pieter de Groot is een vervolg op het artikel de behulp- zame teamleider. Lees verder |
|
NIET NOTEREN DOOR SCHEIDSRECHTER |
|
Artikel 'De zaak van de niet noterende scheids- rechter' door Pieter de Groot. Lees verder |
|
Artikel 'De beslissing van de commissie van beroep in de zaak van de niet noterende scheidsrechter' door Pieter de Groot. Lees verder |
|
WILT U REAGEREN? |
|
Pieter de Groot stelt een inhoudelijk reactie op de schaakrechtsvraag zeer op prijs. Neem de uitdaging aan. Let op! Iedereen kan meedoen.Pieter de Groot |
