| WERELDKAMPIOENSCHAP 2006 TOPALOV-KRAMNIK. DEEL 2. |
|
Deel 2: Het cameratoezicht Inleiding Tijdens het wereldkampioenschap 2006 heeft het team van Topalov de videobeelden mogen bekijken van Kramnik in zijn rustkamer. Aan de hand van die beelden stelde het team vast dat Kramnik tijdens de vierde partij vijftig maal naar het toilet was geweest. Zij concludeerden daaruit dat Kramnik op het toilet een schaakcomputer had geraadpleegd. De vraag rijst of de organisatie of de hoofdscheidsrechter deze beelden aan Topalov had mogen laten zien. De inhoud van dit hoofdstuk ziet er als volgt uit: 2.1. Het spelersgebied 2.2. Het cameratoezicht 2.3. Toernooiregels 2.4. Het internationale recht 2.5. Landen met een 'passend beschermingsniveau' 2.5.1 Het verstrekken van beelden aan de (hoofd)scheidsrechter 2.5.2 Het bewaren van beelden voor de (hoofd)scheidsrechter 2.5.3 Het tonen van beelden aan (het team van) Topalov 2.5.4 Het tonen van de beelden aan de geaccrediteerde pers 2.6. De conclusie 2.1. Het spelersgebied De speelruimte van het wereldkampioenschap 2006 tussen Topalov en Kramnik is zwaar beveiligd om fraude met behulp van computers tegen te gaan. Rond de spelers is een scherm geplaatst om signalen van schaak- computers tegen te houden. De spelers moeten door een poortje lopen dat hen controleert op mogelijke hulpmiddelen. De speelruimte ziet er als volgt uit (foto: FIDE):   De spelers zijn kennelijk overeengekomen dat zij bevoegd zijn tijdens de partij naar hun rustkamer te gaan. Bij die rustkamer is een eigen toilet. In de rustkamer observeert een videocamera de ruimte. Er is geen camera in het toilet. Ook deze ruimten zijn zwaar gecontroleerd om fraude tegen te gaan. Zo mag er in de rustkamer geen televisiescherm zijn waarop de partij is te volgen. Via dat televisiebeeld zou geheime informatie van schaakcom- puters doorgegeven kunnen worden. In de rustkamer houdt een steward de zetten bij op een demonstratiebord, zodat de spelers in hun kamer de stelling kunnen bestuderen. Zo weet een speler in die kamer ook wanneer zijn tegenstander heeft gezet. Dit is een afwijking van artikel 13.6 laatste volzin, waarin uitdrukkelijk geregeld is dat 'de arbiter een speler niet mag infomeren dat zijn tegenstander een zet heeft voltooid'. Die rustruimten zien er als volgt uit, links de kamer van Kramnik, rechts die van Topalov (foto: FIDE):  De hoofdscheidsrechter heeft een beeldscherm op zijn tafel om de speler te observeren die naar zijn rustkamer gaat. (foto: FIDE):  Nogmaals de tafel van de hoofdscheidsrechter (foto: FIDE):  2.2. Het cameratoezicht Cameratoezicht is gebonden aan wettelijke bepalingen. Veel democratische landen in de wereld zijn betrokken bij verdragen die bepalingen bevatten over bescherming van de persoonlijke levenssfeer. In de Europese landen en Canada gelden regels met een zogenaamd 'passend beschermings- niveau'. Voor Nederland gelden de volgende regels: - Het Europese Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens, artikel 8, eerste lid, waarin de bescherming van de persoonlijke levenssfeer is vastgelegd. - Het Europese Databeschermingsverdrag van 1981. - De Privacyrichtlijn van de Europese Unie die bindende aanwijzingen geeft voor de lidstaten van de Europese Unie. - De Privacyrichtlijn heeft geleid tot de Wet bescherming persoonsgegevens. Ook al had Nederland deze wet niet gemaakt, dan nog zou Nederland gebonden zijn geweest aan de Privacyrichtlijn van de Europese Unie. Het uitgangspunt is de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Zo zijn er in de Zoetermeer stadslijn bordjes waarop staat: 'Hier is cameratoezicht'. Reizigers in de sprinter zijn gewaarschuwd dat er cameratoezicht is. Al hun gedragingen worden op video vastgelegd. Dat gebeurt voor hun veiligheid. Dat is het doel van dat toezicht. Een ongeruste ouder die wil weten wie zijn dochter vergezelde op een bepaalde zaterdagavond om 23.30 uur krijgt geen toestemming van de NS die beelden te bekijken. Uitsluitend geauto- riseerde personen mogen die beelden bekijken en dan nog voor het doel: veiligheid en tegengaan vandalisme. 2.3. Toernooiregels Het is mogelijk dat toernooiregels op het wereldkampioenschap bijzondere bepalingen kennen over het mogen bekijken van de videobeelden. Artikelen 3.1 en 3.2 van de Wedstrijdregels 'Rules & regulations for the World Chess Championship Match 2006 Veselin Topalov (Bulgaria) - Vladimir Kramnik (Russia) luiden: '3.1 Mr. Topalov and Mr. Kramnik shall be entitled to inspect the accommo- dation arranged for them at the Venue three (3) days before the first game of the WCC match and shall be entitled to make reasonable requests regarding such accommodation which the organiser shall use all reasonable endeavours to accommodate.' '3.2 Mr. Topalov - together with Mr. Kramnik - shall inspect the playing hall in the presence of all three members of the Committee and representative of the Organiser two (2) days before the first game of the WCC at 3.00 p.m. The local organisation as well as the Committee shall use all reasonable endeavours to satisfy the reasonable requests of the players in relation to the playing hall. In the event of a dispute between the Players as to the condition and suitability of the playing hall the Committee's majority shall decide about such dispute. Their decision shall be final and binding.' De beide spelers hebben dus drie dagen voor de wedstrijd kunnen zien dat er videocamera's waren in de rustkamer, en dat de hoofdscheidsrechter deze beelden konden bekijken. In hoofdstuk 1 blijkt dat beide spelers de ruimten grondig hebben geïnspecteerd. Veiligheidsfunctionarissen onderzoeken de rustkamers en de teams van de spelers (foto FIDE).  Uit de reactie van Kramnik, vergelijk hoofdstuk 1, blijkt dat geen afspraken zijn gemaakt over het over en weer bekijken van de videobeelden van elkaar. Volgens ChessBase, 7 oktober 2006, die een onbekende bron raadpleegt die Georgios Makropoulos (een van de leden van de commissie van beroep) interviewt, heeft het team van Topalov nadat het toernooi was begonnen, gevraagd de videobeelden te zien. De organisatie heeft dat verzoek ingewilligd. 2.4. Het internationale recht De vraag rijst welk privacyrecht van toepassing is op het wereldkampioen- schap in Elista. Er bestaan twee mogelijkheden. In de eerste plaats kunnen de spelers en de FIDE bij overeenkomst over- eenkomen dat geschillen over hun partij worden voorgelegd aan een arbiter. Bijvoorbeeld het Hof van Arbitrage van het IOC in Lausanne. Volgens Chessbase wordt het geschil waarschijnlijk bij dat Hof behandeld. Website van het hof  Er bestaat ook een internationale vereniging voor sportrecht (the Interna- tional Association of Sports Law). Volgens Raymond Keene, The Times van 13 oktober 2006, is de 'jongste juridische opvatting - gebaseerd op het contractenrecht - dat Kramnik de FIDE kan dagvaarden voor het slecht afhandelen van de wedstrijd, en dat Topalov de FIDE niet kan dagvaarden wanner zij de gewonnen partij her- roept.' Als er geen overeenkomst is gesloten kan in de tweede plaats gedacht worden aan het Kalmukkische recht. Dat is namelijk het recht dat geldt in het land waar het toernooi wordt gespeeld, en bovendien is de FIDE gevestigd in Kalmukkië. Op de volgende foto laat de hoofdscheidsrechter Gijssen (links) Topalov (rechts) de videobeelden zien van Kramnik in zijn rustkamer (foto FIDE).  2.5. Landen met een 'passend beschermingsniveau' Wat in Kalmukkië mag, mag niet in landen met een 'passend beschermings- niveau'. Op de website van het College bescherming persoonsgegevens in Den Haag, de nationale toezichthouder op de Wet bescherming persoons- gegevens, staat informatie over privacy en cameratoezicht. Lees verder De Handleiding bescherming persoonsgegevens staat op de website van het ministerie van Justitie. Lees verder 2.5.1. Het verstrekken van beelden aan de (hoofd)scheidsrechter Op het wereldkampioenschap zien Topalov en Kramnik dat zij gefilmd worden, zie paragraaf 1.3 hiervoor. De teams hebben de speelomstandig- heden van te voren gecontroleerd, en dus ook de camera's gezien. Zij zien dat de hoofdscheidsrechter hen in de gaten kan houden in hun rustkamer. En zij begrijpen dat dat ook noodzakelijk is. In de rustkamer is namelijk een bord geplaatst waarop de schaakstelling is weergegeven. Nu de tegenstander de speler niet in de gaten kan houden is het in dit geval de taak van de scheidsrechter erop te letten dat de speler niet met behulp van dat bord de partij analyseert door met stukken de stelling te veranderen. Het cameratoezicht is noodzakelijk voor de uitoefening van de taak van de scheidsrechter. Hij heeft dus een gerechtvaardigd belang bij dat toezicht. Dit alles om een eerlijk toernooi te bewerkstelligen. 2.5.2. Het bewaren van beelden voor de hoofdscheidsrechter Het is ook niet zo vreemd dat de beelden van Kramnik en Topalov worden opgeslagen. Ze kunnen dienen als bewijs dat een speler al of niet heeft vals gespeeld. Als de speler bijvoorbeeld de partij met behulp van het bord ana- lyseert, kunnen de videobeelden dienen als bewijs. In het kader van de opsporing is het in landen met een 'passend beschermingsniveau' aanvaard- baar dat de beelden worden bewaard. 2.5.3. Het tonen van de beelden aan (het team van) Topalov Lastiger wordt het indien Topalov of iemand uit zijn team de beelden ziet van Kramnik in de rustkamer. Dat is in landen met een 'passend beschermings- niveau' niet toegestaan, tenzij uitdrukkelijk anders is geregeld. Een speler waant zich alleen in de rustruimte. En daardoor kan hij zijn ge- voelens in gebaren en bewegingen uiten. Het is dan ongepast dat een tegenstander na afloop hem mag bespieden. De tegenstander kan daar van profiteren. Mede daarom is dat schending van privacy. Nog erger is het indien de organisatie besluit tot het tonen van de beelden aan Topalov zonder Kramnik daarin vooraf te kennen. Hoor en wederhoor is een fundamenteel rechtsbeginsel. In zijn reactie van 29 september op de beslissing van de commissie van beroep heeft Kramnik zijn verontwaar- diging uitgesproken dat Topalov de videobeelden heeft mogen bekijken. Indien het recht van het land met een 'passend beschermingsniveau' geldt, en Kramnik schade lijdt, kan hij de president van de FIDE als verantwoor- delijke voor de organisatie daarvoor aanspreken. Of dat slaagt, is niet een- voudig te beantwoorden. Dat is werk voor advocaten. Zie in dit verband paragraaf 1.8 van hoofdstuk 1. 2.5.4. Het tonen van de beelden aan de geaccrediteerde pers Het team van Topalov heeft in zijn beroepschrift geëist dat de videobeelden van Kramnik (en ook die van Topalov) getoond worden aan de geaccredi- teerde pers. Die eis heeft de commissie van beroep afgewezen met het oog op de bescherming van privacy van Kramnik. 'De Commissie van Beroep meent dat het niet bevoegd is over te gaan tot publicatie van de videotapes voor de media en zij beschouwt een dergelijk actie in strijd met de privacy van de spelers,' aldus de commissie. Het team van Topalov is verontwaardigd over deze afwijzing, zie verder hoofdstuk 1, paragraaf 4. 2.6. De conclusie Organisatoren en scheidsrechters in Nederland moeten heel voorzichtig zijn met het omgaan van videobeelden. Het beste is deze nimmer aan spelers of hun gemachtigden of aan anderen te laten zien. Afgezien van de grote ellende die daaruit voortvloeit, zijn de schadeclaims niet misselijk die toegekend kunnen worden. (wordt vervolgd) © 2006 Pieter de Groot |
 VORIGE | VOLGENDE |
| TOPALOV - KRAMNIK |
|
Artikelenreeks 'Wereld- kampioenschap 2006 Topalov-Kramnik' door Pieter de Groot. Deel 1 Deel 2 Deel 3 Deel 4 |
  |
| SCHAAKRECHTSVRAAG |
|
De schaakrechtsvraag van oktober 2006: Versneld beëndigen. Met onder meer een vraag over de 11e partij Topalov-Kramnik. Lees verder |
|
WILT U REAGEREN? |
Pieter de Groot stelt een inhoudelijk reactie op de schaakrechtartikelen zeer op prijs. Natuurlijk kunt u ook vragen stellen over de behandelde onderwerpen. Pieter de Groot |
