| DE OMGEKEERDE TOREN IN MISKOLC EN HOORN |
|
Overzicht van paragrafen: 1. Miskolc 2. Lékó - Carlsen 3. De omgekeerde toren in Hoorn 4. De tweede dame 5. Van Miskolc naar de regionale bonden Zie over de omgekeerde toren ook: De omgekeerde toren  Het liggende paard 1. Miskolc De stad Miskolc in Hongarije met 185.000 inwoners is een industriestad. Het bestuur probeert er een culturele stad van te maken. Gezegd wordt namelijk: 'cultuur maakt een stad, samen met sport'. Schaken kent een lange traditie in Miskolc. Onder verwijzing naar wat Max Euwe heeft gezegd, wil Miskolc zich als volgt profileren: 'Schaken is een intelligent spel voor intelligente spelers ... in deze intelligente stad!' Het bestuur wil van Miskolc een hoofdstad van schaken maken. Miskolc heeft een lange ervaring met het organiseren van sport, cultuur en muziek festivals. Zo heeft zij voor vijf jaar een internationaal operaproject gehad: 'Bartok & ...'. Nu is het de beurt aan het vijfjarige project 'Lékó & ...'. Dat houdt in dat Péter Lékó elk jaar acht rapid partijen speelt tegen telkens een andere tegenstander. In 2005 heeft Lékó gespeeld tegen Michael Adams, in 2006 tegen Anatoly Karpov en in 2007 tegen Vladimir Kramnik. De tweekampen zijn spectaculair en luxueus opgezet en zijn met veel publiciteit omgeven. Tussen 28 mei en 1 juni 2008 neemt Lékó het op tegen Magnus Carlsen. Carlsen wint met 3 - 5.   De openingsceremonie en de loting van de kleuren. De hoofdscheidsrechter deelt de kleuren uit voor de eerste ronde. Links de tolk. 2. Lékó - Carlsen Wit: Péter Lékó, Hongarije (2741) Zwart: Magnus Carlsen, Noorwegen (2765) Hoofdscheidsrechter: WGM Zsuzsa Veröci, hoofd Voorlichting van de Hongaarse schaakbond Rapid partij Miskolc, Hongarije 28 mei 2008 Derde ronde Lees commentaar op de partij 1.e4 c5 2. Pf3 d6 3. Lb5+ Ld7 4. Lxd7+ Dxd7 5. c4 Pf6 6. Pc3 g6 7. d4 cxd4 8. Pxd4 Lg7 9. h3 0-0 10. Le3 Tc8 11. b3 a6 12. a4 e6 13. Tc1 b6 14. 0-0 Db7 15. Pf3 Td8 16. e5 Pe8 17. Lf4 Pc6 18. exd6 e5 19. Le3 Txd6 20. De2 Pd4 21. Lxd4 exd4 22. Pd5 Pf6 23. Pxf6+ Lxf6 24. Dd3 Te8 25. Tfe1 Tde6 26. Kf1 Txe1+ 27. Txe1 Txe1+ 28. Pxe1 De7 29. c5 Dxc5 30. Dxa6 Dc1 31. Dc4 Dd1 32. Dc2 Da1 33. Ke2 Kg7 34. Pd3 Da3 35. Dc4 Da2+ 36. Kd1 Db1+ 37. Ke2 Da2+ 38. Kf3 Db1 39. Ke2 Da2+ 40. Kd1 Db1+ 41. Ke2 Da2+ 42. Kf1 Db1+ 43. Pe1 h5 44. Dc2 Da1 45. Ke2 Da3 46. Pd3 De7+ 47. Kf1 De4 48. Dc4 Lg5 49. Db5 Lf6 50. b4 De6 51. a5 Db3 52. axb6 Db1+ 53. Ke2 Dc2+ 54. Ke1 Db1+ 55. Kd2 Da2+ 56. Kd1 Db1+ 57. Pc1 d3 58. Dxd3 Dxb4 59. Db3 Dd6+ 60. Pd3 Ld4 61. b7 La7 62. Kd2 Lb8 63. g3 Dd7 64. h4 Dd6 65. Dc3+ Kh7 66. Dc8 Kg7 67. Ke2 La7 68. Dc3+ Kh7 69. Db3 Kg7 70. Kf1 Kg8 71. Db5 Lb8 72. Kg2 Kg7 73. Dc4 Dd7 74. De4 Db5 75. Pe1 Dd7 76. Pf3 Kg8 77. Pd4 Kg7 78. Pe2 Kg8 79. Pc3 Kg7 80. Dd5 De7 81. Pe4 La7 82. Pd6 Lb8 83. Pc4 Dc7 84. Pa5 La7 85. Pc4 Lb8 86. Pd2 La7 87. Pe4 De7 88. Dc6 De5 89. Dc3 Ld4 90. Df3 La7 91. Pg5 Dc7 92. Dd5 De7 93. Pf3 Lb8 94. Dc6 La7 95. Dc3+ f6 96. Db3 wit is in tijdnood, heeft nog maar vier of vijf seconden bedenktijd 96. ... e2  97. b8D Het commentaar van GM Zoltán Gyimesi op chessbase: 'En nu is het tijd voor remise! Echter, op dit moment doet wit een 'ongeoorloofde zet' ... 97. b8D ... omdat hij in plaats van een dame een omgekeerde toren op het bord plaatst. Dit is gebruikelijk bij snelschaak, maar op een elektronisch bord is het ongeoorloofd, omdat de bordsensoren deze niet kunnen voelen en stoppen met registreren.' 97. ... Dxf2+ En nu volgt eeuwig schaak. 98. Kh3 Df1+ 99. Kh2 Df2+ 100. Kh3 Df1+ ½ - ½  Een omgekeerde toren. Wit brengt de klok van zwart in beweging. Waar is Kg7 gebleven? 3. De omgekeerde toren in Hoorn In Hoorn viert de schaakvereniging De Eenhoorn een jubileum. Daartoe is onder meer op 1 maart 2008 een snelschaaktoernooi georganiseerd. Deel- nemers zijn onder anderen Bosboom, Carlier en Reinderman. Bosboom en Reinderman winnen het toernooi. De slotfase van de partij van Manuel Bosboom (wit) is bijzonder. Uit het verslag op de site: 'Het was een dame-eindspel en aan twee kanten pionnen op de konings- vleugel. Manuel had nog een c-pion en kon promoveren. Er was echter geen extra witte dame beschikbaar dus hij zet een omgekeerde toren neer en zegt duidelijk 'dame'. Tegenstander doet een zet, daarna wit OTc8-c6. Weer een zet van zwart en daarna OTc6-f3. Stand van de klok: wit 43 seconden zwart 18 seconden. Na de zet OTf3 leek het alsof zwart had opgegeven want er was wat discussie. In werkelijkheid claimde zwart de winst omdat er volgens hem een onreglementaire zet was gedaan. Je kan wel zeggen 'dame' maar voor hem was het gewoon een om- gekeerde toren. Als je het zo bekijkt is de zet OTc8-c6 nog wel te vergelij- ken met een toren. Maar OTc6-f3 niet meer. Voor wedstrijdleider Aart Strik de ondankbare taak om hier een oplossing voor te bedenken. Een heel lastig vraagstuk en hij had zich liever bezig gehouden met indelen want dat liep als een trein. Strikt formeel leek het hem niet toegestaan en riep de zwartspeler uit tot winnaar.' Reacties op de site van De Eenhoorn Zie ook utrechtschaak het draadje 'reglementen en sportiviteit' maart 2008. Er komen op forums reacties over de sportiviteit van de tegenstander, waar vervolgens weer reacties komen over Bosboom die als professional beter had moeten weten, over de al of niet juistheid van de beslissing van de scheidsrechter etc. Zo gaat dat nu eenmaal. Het voorval werpt een schaduw over het jubileum toernooi. Een non pro- bleem is uitgegroeid tot een kwestie. Dat is ook de reden waarom men on- bruikbare voorschriften zo snel mogelijk moet afschaffen. De organisatoren van het snelschaaktoernooi in Hoorn kunnen volgend jaar het beste in het toernooireglement opnemen dat een omgekeerde toren als een dame wordt beschouwd. Of, desnoods kondigt de hoofdscheidsrechter dit af aan het begin van het toernooi. 4. De tweede dame Aan het einde van de Middeleeuwen veranderde het trage schaakspel in een sneller, dynamischer spel. De olifant werd een loper, de rokadezet en de en passant werden ingevoerd. De trage fers werd gewijzigd in een koningin. Dat laatste ging overigens niet eenvoudig. Want, het zou betekenen dat de koning bij een promotie van een pion in een tweede dame niet langer mono- gaam is. En als dat idee zich eenmaal heeft vastgezet, wordt het moeilijk om een verandering te bewerkstelligen. Vandaar dat er allerlei alternatieven werden voorgesteld, zoals het verbod op promotie in een tweede dame, of het bedenken van een andere term voor 'koningin' bijvoorbeeld vrouw, maagd of meesteres. De afloop ervan is bekend, schakers maken zich er niet druk over. Alles went. 5. Van Miskolc naar de regionale bonden Zoals schakers aan het begin van de Renaissance zich niet druk maakten om de vraag of een koning monogaam moet zijn, zo maken in Miskolc de spelers zich niet druk om het bureaucratische, onbruikbare voorschrift dat een omgekeerde toren is verboden. Lékó, Carlsen en Bosboom gaan op een intelligente manier met de promotiezet om. Zij houden de vaart in het spel. En bij tijdnood, rapid- en snelschaak is dat zelfs de ziel van dat spel. Bovendien moet men echt niet denken dat in Kalmukkië, Rusland, Hongarije, India, Spanje, Italië en in zoveel andere delen van de wereld men in een competitie of op een vereniging zich stoort aan een omgekeerde toren. En in Amerika al helemaal niet. Eigen aan een schaker is namelijk de eigen verantwoordelijkheid, zijn reflex om problemen zelf op te lossen. Als een tweede dame ontbreekt, en hij snel moet handelen, brengt zijn reflex met zich mee dat een schaker direct be- slist. Zijn eerste reflex is zelf oplossen als dat kan, en niet de tussenkomst inroepen van een scheidsrechter. Het verbod druist dan ook in tegen de natuur van een schaker. Want we moeten echt niet menen dat alle schakers de artikelen over schaakrecht bestuderen en deze kunnen toepassen. Dat is het verschil tussen 'kennen' en: kunnen. De wijsheid achteraf, zonder de druk van de partij. Een schaker in tijdnood kan niet schakelen tussen het doen van zetten en het denken aan de op dit punt onbruikbare FIDE-regels. Daarom zal het verbod altijd voor problemen blijven zorgen. Wat topschakers in Hongarije kunnen, kunnen spelers in de HSB-competitie ook. Zo kan de promotiezet in Miskolc als voorbeeld dienen voor de HSB. En reken maar dat er dan juist geen problemen komen, dat schaken weer gezelliger wordt. Nu glimlachen wij over de vraag of een koning in het schaakspel al of niet monogaam moet blijven, een vraag waar men aan het einde van de Middel- eeuwen mee worstelde. Over tien jaar lachen scheidsrechters en schakers om het vermeende verbod van de omgekeerde toren. © 2008 Pieter de Groot |
 VORIGE | VOLGENDE |
| MEER ARTIKELEN |
|
Het artikel 'De omge- keerde toren' door Pieter de Groot. Lees verder Het artikel 'Het liggen- de paard' door Pieter de Groot. Lees verder |
|
WILT U REAGEREN? |
Pieter de Groot stelt een inhoudelijk reactie op de schaakrechtartikelen zeer op prijs. Natuurlijk kunt u ook vragen stellen over de behandelde onderwerpen. Pieter de Groot |
