HET DGT-GEBOD. DEEL 1 |
In de film 'Leatherheads' dicteert de acteur George Clooney als journalist: 'The Duluth Bulldogs lost against the Toledo Bullets in a dirty game of pro- fessional football, where a new dangerous element is creeping in: rules'. Met ingang van het seizoen 2009-2010 geldt in de KNSB-competitie het ge- bod dat als met een digitale klok wordt gespeeld de FIDE die moet hebben goedgekeurd. Indien met een niet-goedgekeurde klok wordt gespeeld is de scheidsrechter dwingend rechtelijk verplicht het thuisspelende team een reglementaire nul te geven. Het opvallende is dat de FIDE geen enkele klok heeft goedgekeurd. In dit artikel motiveer ik dit. De scheidsrechterscommissie die de regel heeft voor- gesteld had zich ook druk moeten maken over de gevolgen van haar voor- stel. Door dat niet te doen, is het gevolg dat de competitie 2009-2010 met analoge klokken moet worden gespeeld. Totdat de bondsraad het dwaze gebod heeft afgeschaft. Een overzicht van paragrafen: 1. Het KNSB-competitiereglement 2. De FIDE testprocedure 2.1 De behandeling van de procedure 2.2 De algemene test 2.3 De bijzondere test 3. De adviserende taak van de Technische commissie 4. De beslissingsbevoegdheid van de FIDE 5. De publicatieplicht 6. De KNSB 7. De klokken 7.1 DGT Easy Plus 7.2 DGT 2010 7.3 DGT XL 7.4 Silver 7.5 DGT 2000 7.6 DGT Topmatchklok 7.7 DGT Plus klok 7.8 Saitek 7.9 Saitek Competition Pro Game Clock III In deel twee behandel ik o.a.: - de dwaasheid van het gebod - de scheidsrechterscommissie - de onverenigbaarheid van functies in commissies - het eigenmachtig optreden van de scheidsrechter - het Reinheitsgebot - de Newitt/Dunlop Slazenger-zaak, de beschikking van de Europese Com- missie van 18 maart 1992 (over het voorschrijven van type tennisballen in de tennissport). 1. Het KNSB-competitiereglement Op voorspraak van de scheidsrechterscommissie van de KNSB heeft de Bondsraad van de KNSB in juli in artikel 31 van het KNSB-competitieregle- ment een nieuwe derde volzin ingevoegd. Het artikel luidt: 'De wedstrijdleider stelt aan het begin van de wedstrijd vast waar de klok- ken geplaatst moeten worden. Hoewel de klok in principe aan de rechter- zijde van de zwartspeler zou moeten staan, moet hij zo worden geplaatst dat hij steeds gemakkelijk zichtbaar is voor de wedstrijdleider. Indien gespeeld wordt met een digitale klok dient deze goedgekeurd te zijn door de wereld- schaakbond FIDE. Indien gespeeld wordt met een analoge klok moeten deze zo worden afgesteld dat bij de tijdscontroles de wijzers elkaar niet bedekken (bijv. op 4 uur bij het begin van de partij). De wedstrijdleider kondigt het tijdstip aan waarop de wedstrijd begint en noteert dit.' Vrij snel na de inwerkingtreding rijzen onder meer de volgende vragen: a. welke digitale klokken heeft de FIDE goedgekeurd? b. wat is de straf indien met een niet-goedgekeurde klok wordt gespeeld? c. welk probleem heeft de scheidsrechterscommissie eigenlijk willen oplos- sen? d. mag de KNSB bepaalde leveranciers van klokken uit de markt weren? Om antwoord te krijgen op deze vragen moet men eerste kennisnemen van de FIDE testprocedure. 2. De FIDE testprocedure De FIDE heeft in het Handboek in hoofdstuk B07 de goedkeuringsprocedure voor klokken geregeld. Zie de website van de FIDE, handboek, en dan B07. De testprocedure luidt: Testprocedure voor elektronische schaakklokken 2.1 De behandeling van de procedure
2.2 De algemene test Als bijlage bij zijn verzoek stuurt de fabrikant een testrapport van een onaf- hankelijk bureau/kantoor dat verklaart dat de klok is ontwikkeld volgens internationale standaarden van elektronisch ontwerp (CE in Europa of FCC in de Verenigde Staten). Het testrapport dat de fabrikant/distributeur heeft gestuurd bevat een bij- zondere voorwaarde over het duidelijk aangeven over het verbruik van batterijgebruik in de verschillende stadia van de klok (aan, uit, aan met ge- bruik van LED's en aan zonder gebruik LED's). For evaluation the information on the start-up value of the low battery indication is also required as well as the minimum level of power required. De klok wordt getest aan de technische voorwaarden genoemd in het FIDE handboek, C.02 hoofdstuk 5:
De FIDE Technische commissie stelt een verslag op van de testen naar de technische eisen en voorschriften. 2.3 De bijzondere test De klokken voorzien in ieder geval in de volgende speelmethoden:
3. De adviserende taak van de Technische commissie Op grond van artikel 11 van de Testprocedure heeft de Technische commis- sie een adviserende taak. Zij kan slechts een aanbeveling doen. De com- missie verricht dus het voorbereidende werk. De commissie heeft geen be- slissingsbevoegdheid. Deze werkwijze is heel gewoon. Zij komt in alle organisaties voor. Een com- missie kan namelijk slechts 'intern' verantwoording afleggen, niet 'extern'. Denk bijvoorbeeld aan de KNSB en haar scheidsrechterscommissie. Die commissie kan slechts adviseren, maar kan geen voorschriften uitvaardigen. Het is het bestuur van de KNSB dat verantwoording aflegt aan de leden, niet de scheidsrechterscommissie. Een aanbeveling of een advies van een commissie is geen besluit. Indien men meent dat dat wel zo is, is sprake van een zgn. niet-bestaand besluit. 4. De beslissingsbevoegdheid van de FIDE De presidentiële raad van de FIDE, de raad van bestuur van de FIDE en de algemene vergadering van de FIDE zijn beslissingsbevoegd, vgl. artikel 11 en 12 van de Testprocedure. De ondertekening van een goedkeuringsbeslissing moet dan ook luiden: De voorzitter van de raad van bestuur van de FIDE, Kirsan Ilyumzhinov Of: de voorzitter van de presidentiële raad van de FIDE. Rijst de vraag of de algemeen directeur van de FIDE die verklaring kan ge- ven. Nee, dat kan niet. Echter, op 9 maart 2007 heeft de algemeen directeur van de FIDE onder meer het volgende geschreven: 'In Antalya, in Turkije, van 27 tot 28 januari 2007 heeft de presidentiële raad tijdens zijn vergadering het rapport van de voorzitter van de Technische commissie van de FIDE aanvaard dat de Silver klok is geslaagd voor haar test,' zie paragraaf 7.4. Nog vreemder is de verklaring over de DGT 2010 van de algemeen direc- teur op een niet genoemde datum in maart 2009 (!) waarin hij op eigen titel zonder enige verwijzing naar een besluit van de raad van bestuur of de presidentiële raad die verklaring afgeeft, zie paragraaf 7.2. Beide verklaringen hebben geen rechtskracht. Zij zijn net zoveel waard als een verklaring van de portier bij het bureau van de FIDE. 5. De publicatieplicht Op grond van artikel 7 en 12 van de Testprocedure voor digitale schaak- klokken moeten de testresultaten en de beslissing van de FIDE op de web- site van de FIDE worden geplaatst. Er bestaat een publicatieplicht. Precies zoals het in Nederland gebeurt met regels. Dit voorschrift komt overeen met regelgeving in elk democratisch land: een wet, een regel werkt pas nadat zij is gepubliceerd in het Staatsblad, Staats- courant e.d. Het is onder meer een rechtszekerheidsvereiste. Burgers moe- ten weten waar ze aan toe zijn. Ook al heeft een Tweede Kamer, Eerste Kamer of Hare Majesteit de Koningin een voostel van wet resp. aanvaard en ondertekend, zolang de tekst niet is gepubliceerd in het Staatsblad werkt zij niet. Zo moet een organisator van een competitie of van een toernooi van te voren kunnen zien welke klokken zijn goedgekeurd. Vooral als daar juridi- sche consequenties aan zijn verbonden. Indien een goedkeuring niet is gepubliceerd op de website van de FIDE, heeft zij geen rechtskracht. Het is dus een transparant systeem. Iedereen weet van te voren welke klokken zijn goedgekeurd. 6. De KNSB En dan doet er zich iets vreemds voor. Niemand kan de volgende vragen beantwoorden. - welke digitale klokken heeft de FIDE goedgekeurd? - wat is de vindplaats daarvan op de website van de FIDE? Op 21 augustus 2009 heb ik deze vragen, voorzien van een uitgebreide toelichting, gesteld aan de algemeen directeur van het Bondsbureau. Het antwoord van de KNSB, Koos Stolk, medewerker competitie en evenemen- ten, van 31 augustus bestaat uit twee regels: 'Om de laatste ontwikkelingen wat betreft goedkeuring mee te nemen, heb- ben we de Technische Commissie van de FIDE middels de heer Filipowicz gevraagd naar de goedgekeurde klokken van dit moment. Dit weekend kregen we de bevestiging dat het nog steeds de volgende vier klokken betreft: DGT 2000, DGT XL, Silver en DGT 2010.' Omdat ik geen belangstelling had voor de aanbevelingen van de Technische commissie maar voor de beslissingen van de FIDE kon ik met dit antwoord niets. Op 31 augustus heb ik de algemeen directeur opnieuw gevraagd naar de vindplaats. Zijn reactie van 1 september: 'Mijns inziens heeft de heer Stolk uw vragen adequaat beantwoord. Mocht u nog vragen hebben dan kunt u contact opnemen met de heer Stolk.' Ik heb de directeur kort geantwoord dat ik zijn reactie teleurstellend vond. In de KNSB competitiemailing van 3 september staan enkele belangrijke zaken over de wijzigingen van het KNSB-competiereglement. In de mailing staat het volgende: 'Indien u gebruik maakt van elektronische schaakklokken, dienen deze goedgekeurd te zijn door de FIDE. Op dit moment zijn dat DGT 2000, DGT XL, Silver en DGT 2010.' De KNSB baseert haar competitiemailing op het autoriteitsargument van de voorzitter van de Technische commissie van de FIDE, de heer Filipowicz. Het antwoord doet me denken hoe vroeger hulpverleners rechtzoekenden ant- woorden met zinnen als: 'Dat staat in de wet.' En vervolgens ging iedereen tevreden naar huis. Echter, die tijd ligt ver achter ons. Tegenwoordig nemen we met een derge- lijk antwoord geen genoegen. We willen weten in welk artikel van welke wet iets is verboden. Zo ook met de tweede volzin van artikel 31 van het KNSB-competitiereglement. Wat is de vindplaats van de goedkeuring. Nu zelfs de KNSB niet de vindplaats kan aangeven welke klokken zijn goed- gekeurd is de inhoud van de competitiemailing slechts bluf. 7. De klokken Hierna bespreek ik slechts enkele klokken. 7.1 DGT Easy Plus Als oud-wereldkampioen Kramnik mag kiezen welke klok zijn voorkeur heeft, kiest hij de DGT Easy Plus. Deze klok heeft geen goedkeuring van de FIDE. Dat zal Kramnik ook niet erg vinden, omdat hij toch niet in de KNSB-competitie speelt. 7.2 DGT 2010 De DGT 2010 heeft het volgende certificaat: Er staat dat de Technische commissie van de FIDE de klok met succes heeft getest. En dat wij, David Jarrett, algemeen directeur van de FIDE, bevesti- gen dat dit geheel overeenkomt met de FIDE-regels en reglementen. Bovendien wordt op grond van een overeenkomst van 15 april aan die klok de titel toegekend 'Officiële FIDE-toernooi klok'. DGT betaalde daarvoor de FIDE een bepaald bedrag (sponsoring) en de FIDE op haar beurt doet het nodige voor DGT. Enkele tekortkomingen in de verklaring: - het betreft een onbevoegd afgegeven verklaring. De algemeen directeur was niet bevoegd deze verklaring af te geven - het bevat geen concrete datum - het bevat geen kenmerknummer (zodat de verklaring in de archieven lastig is terug te vinden). De DGT 2010 voldoet niet aan: a. het vereiste dat de presidentiële raad, de raad van bestuur of de alge- mene vergadering de klok heeft goedgekeurd b. de bevoegde goedkeuring is gepubliceerd op de website van de FIDE. De DGT 2010 betreft dus een niet-goedgekeurde FIDE klok. 7.3 DGT XL Op de site van de FIDE heb ik geen goedkeuring gevonden. Wel meldt de fabrikant op zijn website dat de klok is 'in full accordance with FIDE rules and regulations'. Echter, het gaat er niet om wat de fabrikant op zijn site plaatst, het gaat erom wat er op de site van de FIDE staat. De DGT XL voldoet niet aan: a. het vereiste dat de presidentiële raad, de raad van bestuur of de alge- mene vergadering de klok heeft goedgekeurd b. de bevoegde goedkeuring is gepubliceerd op de website van de FIDE. 7.4 Silver Bij deze klok heb ik geen mededeling aangetroffen op de site van de FIDE. Wel heb ik op die van de fabrikant de volgende brief van de FIDE aange- troffen. Lees de brief (pdf-bestand) Opvallend is dat in de verklaring wordt verwezen naar een bespreking van de presidentiële raad. Bovendien bevat de verklaring een concrete datum. Enkele tekortkomingen in de verklaring: - het betreft een onbevoegd afgegeven verklaring. De algemeen directeur was niet bevoegd deze verklaring af te geven - het bevat geen kenmerknummer (zodat de verklaring in de archieven lastig is terug te vinden) - op grond van artikel 15 van de Testprocedure had moeten worden vermeld het type klok en het model. We moeten maar raden dat het gaat over het type dat is gemaakt in 2006. Volgens de fabrikant beveelt de Europese Schaak Unie de klok aan. Jürgen Kohlstädt, manager van de Duitse Bundesliga, beveelt de klok aan in de Duitse Bundesliga. En Viktor Korchnoi schrijft dat de Silver de test heeft doorstaan tijdens het Europees Senioren Team Kampioenschap. De Silver voldoet niet aan: a. het vereiste dat de presidentiële raad, de raad van bestuur of de alge- mene vergadering de klok heeft goedgekeurd b. de bevoegde goedkeuring is gepubliceerd op de website van de FIDE. 7.5 DGT 2000 De KNSB stelt dat de FIDE deze klok heeft goedgekeurd. Echter, op de site van de FIDE heb ik de goedkeuring niet kunnen ontdekken. Ook de fabrikant meldt op zijn website niet dat de FIDE deze klok heeft goedgekeurd. De DGT 2000 voldoet niet aan: a. het vereiste dat de presidentiële raad, de raad van bestuur of de alge- mene vergadering de klok heeft goedgekeurd b. de bevoegde goedkeuring is gepubliceerd op de website van de FIDE. 7.6 DGT Topmatchklok De DGT Topmatchklok van 1996. Deze klok heeft geen goedkeuring. 7.7 DGT Plus klok De DGT Plus van 1994. Deze klok heeft geen goedkeuring. 7.8 Saitek De Saitek. Deze klok heeft geen goedkeuring. 7.9. Saitek Competition Pro Game Clock III. De Saitek Competition Pro Game Clock III Deze klok heeft geen goedkeuring. Wordt vervolgd. © 2009 Pieter de Groot |
WILT U REAGEREN? |
Pieter de Groot stelt een inhoudelijk reactie op de schaakrechtartikelen zeer op prijs. Natuurlijk kunt u ook vragen stellen over de behandelde onderwerpen. Pieter de Groot |