| KERSTSCHAAKRECHTPROBLEEM |
|
Het kerstschaakrechtprobleem in de witte nacht van Meerzicht. Of: is het het vallen van de vlag, de doorgegeven uitslag of het pat? Het was kerstavond. De verwarming op Meerzicht deed het niet en het was behoorlijk koud in de speelzaal. Ik waande me in een koud departements-gebouw in Riga, waar door geldgebrek de verwarming niet mocht branden, zodat de ambtenaren al 's morgensvroeg wodka moesten drinken om warm te blijven. In de senior-jeugdcompetitie speelden op het eerste bord van de zevende ronde Bart en Aron. Het was een belangrijke partij. Renée die nog kansen had op de derde plaats, volgde belangstellend hun partij. Het was een partij waarin ieder zoals gebruikelijk een bedenktijd had van 15 minuten. Zoetermeer Meerzicht, 23 december 1999. Wit: Bart. Zwart: Aron. 1. d2-d4 d7-d6 Verrassend, meestal spelen jeugdigen de koningsopening. 2. Dd1-d2 Later vertrouwde Bart mij toe dat zijn vader hem deze zet had geleerd, die dit had ontdekt in een boek van Hans Bouwmeester, inleiding tot het schaakspel, die op zijn beurt die zet had ontdekt in een boek van Samuel Loyd (1841-1911). 2. ... e7-e5 3. a2-a4 Bobby Fisher had soms de gewoonte tijdens een partij met de geslagen stukken naast het bord te spelen. Tijdens een partij tegen de Duitse groot- meester Unzicker speelde hij met zijn a-pion waarvan hij dacht dat die naast het bord stond. Toen hij zijn vergissing bemerkte aanvaardde hij zonder aarzeling de gevolgen daarvan. Hij speelde de a-pion en verloor snel. Aanraken is zetten en loslaten is gezet. 3. ... e5-e4 4. Dd2-f4 f7-f5 5. h2-h3 Een tamelijk verdedigende zet. 5. ... Lf8-e7 6. Df4-h2 Berichten kwamen binnen van ernstige sneeuwval. 6. ... Lc8-e6 7. Ta1-a3 c7-c5 8. Ta3-g3 Dd8-a5+! 'Schaak', zei Aron. 9. Pb1-d2 Le7-h4 10. f2-f3 Le6-b3 11. d4-d5 e4-e3 Aron verklaarde na afloop dat hij behoorlijk last had gehad van de kou. Deze partij was geen toonbeeld van zijn speelsterkte, vond hij. 12. c2-c4?! Bart vond dat ook van zijn spelniveau. 12. ... f5-f4 13. Bart dacht net zo lang na tot zijn vlag viel. Aron riep 'vlag!', zette de klokken stil en eiste de winst van de partij op. Zoals wel vaker gebeurde analyseerde later Han Perluka de partij met Bart en Aron. Omdat ik ook altijd veel van die analyses kon leren, keek ik onschuldig kijkend op afstand toe. Renée toonde ook belangstelling. Han ontdekte dat het pat was. Hoe nu, had Bart verloren? Hij kon niet zetten en zolang hij dat niet deed, kon hij zijn klok niet stilzetten. En het schaak- recht bepaalt niet dat een speler die aan zet is, moet meedelen dat hij pat staat. Omdat Renée vond dat zij belanghebbende was, vroeg mij de uitslag nietig te verklaren en te bepalen dat deze remise is. Ik legde haar uit dat dat niet kon. Diep in de nacht liep ik naar huis. Er lag een dik pak sneeuw dat knerpte onder mijn voeten. Heel Meerzicht was prachtig wit. Boven mij schitterden duizenden sterren. Nooit eerder had ik zoiets meegemaakt, ik genoot. Om langer te genieten ging ik voorzichtig op een bankje zitten. Ik zag een ster - het moest wel een nieuwe zijn - die geheimzinnig pinkte. Wat een vreemde avond. Ik kneep in mijn arm om te weten of ik niet droomde. Was het: het vallen van de vlag, de doorgegeven uitslag of het pat? En is een niet-schaker belanghebbende? © 2001 Pieter de Groot |
 VORIGE | VOLGENDE |
|
WILT U REAGEREN? |
Pieter de Groot stelt een inhoudelijk reactie op de schaakrechtartikelen zeer op prijs. Natuurlijk kunt u ook vragen stellen over de behandelde onderwerpen. Pieter de Groot |
