| HET OFFER OF HET MAT VAN GRECO |
|
Soms zijn er momenten dat ik geen zin heb om te schaken. Dan weet ik dat het voor mij weer tijd wordt een partij van Greco te spelen. Zo begrijp ik waarom schaken leuk is. Bijna niemand kent tegenwoordig meer de Italiaan Gioacchino Greco (1600-1634). Dat is jammer. Greco was de eerste beroepsschaker en reisde de wereld rond om aan adellijke personen schaakles te geven. Hij was de eerste ongekroonde wereldkampioen en werd erg rijk. Eens won hij in Parijs een toernooi en won 5000 Scudi, dat een vermogen was. Op zijn reis naar Londen werd hij echter beroofd en raakte alles kwijt. Soms denken mensen dat het tegenwoordig allemaal zo onveilig is, maar dan vertel ik dat het vroeger echt niet beter was. 'Denk maar aan Greco,' leg ik dan uit. Ook schreef Greco prachtige schaakboeken, bijvoorbeeld 'Trattato del nobilissimo giuoco degli scacchi' dat hij op 19-jarige leeftijd schreef. Het boek beleefde vele herdrukken en is in verschillende talen vertaald. Mensen bestudeerden de juwelen van partijen uit zijn boeken en leerden te genieten van het schaakspel. Want dat was wat hij liet zien: het wezen van de combinatiekunst, en het offer dat leidt tot mat. Het was Greco die de mensen de schoonheid en de geheimen van het schaakspel liet ontdekken en het spel geliefd maakte. Er is geen groter amassadeur van het schaakspel dan Greco. In dat boek dat Greco op 19-jarige leeftijd schreef komt voor zijn offer of zijn mat. Het offer is sindsdien bekend als een combinatiemotief tegen de rokadestelling. Elke schaker op Botwinnik - jong of oud - kent dit patroon. Als ik dit op een schaakbord zie, denk ik aan Greco. Als iedereen dat voortaan ook doet, is Greco niet meer vergeten.  Hoe vervolgt wit? Natuurlijk met: 1. Lxh7+ Hoe vaak is zo'n zet niet uitgevoerd? Bedenk dat Greco de eerste in de geschiedenis is geweest die deze zet ontdekte. Generaties van schakers hebben deze zet nadien doorgegeven. Deze zet van Greco is diep geworteld in de genen van elke schaker. Elke schaker draagt dus een Greco-gen. 1. ... Kxh7 2. Pg5+ Kg6 of 2. ... Kg8 gevolgd door 3. Dh5 met mat of 2. ... Lxg5 3. hxg5+ met winnende aanval 3. h5+ Kh6 4. Pxf7+ met damewinst. © 2003 Pieter de Groot |
|
|
 Gioacchino Greco. 'Trattato sopra la nobiltà del gioco di schacchi'. Geschreven tussen 1625 en 1634. Opdracht en inleiding zijn geschreven door een kopiist. De schaakproblemen vermoedelijk door de auteur zelf.  |
|
|
