| HET MAT VAN RALL |
|
Of: hoe een schaakpartij de wereld in één kerstnacht deed veranderen. Kerstnacht 1776 Trenton, Delaware rivier, Amerika. Er waaide over de rivier een kalme koude westenwind. Dunne sneeuw gleed over de velden. De maan kwam zo nu en dan achter dikke wolken te voorschijn; dan zag je ook een geheimzinnige ster pinken. In een tent van het Engelse leger was kolonel Rall verdiept in een schaak- partij tegen een mysterieuze heer gekleed in een zwart pak en een zwarte hoed met een zilveren gesp. Was het Robert E. Lee? Het zou kunnen, maar we zullen het nooit zeker weten. Nog enkele uren en het zou kerstnacht zijn. En wie weet zou het ook wel gauw vrede worden. Even glinsterden zijn ogen, de kolonel keek op van het spel en dacht aan de vele schaaktoernooien die hij dan zou kunnen spelen. Buiten bleef het stil. Even vroeg hij zich af: wat waren de rebellen, de opstandelingen van plan?, waarom wilden ze trouwens niet meer bij Engeland horen? Snel wierp hij die gedachten van zich af. De opstandelingen zouden vast niet aanvallen op kerstdag. Nu had hij belangrijker zaken aan zijn hoofd. We weten niet welke partij kolonel Rall die avond speelde, maar met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid was het de volgende partij: Wit: kolonel Rall Zwart: de mysterieuze heer in een zwart pak en een zwarte hoed met een zilveren gesp (Robert E. Lee?). 1. e4 b6 Kolonel Rall opent in het midden, de heer in het zwart aan de zijde van de dame. 2. d4 Lb7 De zwarte loper valt nu de pion op e4 aan. 3. Ld3 Wit dekt nu pion e4 en ontwikkelt onmiddellijk zijn loper. De onbekende heer hoorde geritsel, draaide zich om en zag een bood- schapper met een brief voor de kolonel. De kolonel stak de brief ongelezen in zijn zak, hij had nu geen tijd om de brief te lezen. De heer in het zwart mompelde voor zich uit: 'De tijd is dan zeker gekomen'. Nu vooruit, zei de heer in het zwart hardop tegen de boodschapper, ga zitten m'n jongen, eet, doe je te goed en let goed op wat ik ga doen. De heer nam een slok uit een flesje en deed de volgende mysterieuze zet: 3. ... f5 Is dit een goede zet? Het lijkt alsof zwart een pion offert, omdat wit de pion f5 kan slaan. Maar dan is de weg vrij voor de loper op b7 om de pion op g2 te slaan en tegelijk de toren op h1 te veroveren. Een valstrik dus van de heer in het zwart! En zo gaat het zelfs ook nog gebeuren! 4. exf5! Lxg2 Later zou onderzocht worden of de mysterieuze heer misschien een spion was van de opstandelingen. Een hard bewijs daarvoor is echter nooit gevonden. 5. Dh5+ De witte dame geeft schaak. Nu heeft de heer in het zwart slechts één zet waarmee hij het schaak kan opheffen. 5. ... g6 Wit heeft een combinatie op het oog en speelt: 6. fxg6 Dit is een heel interessante stelling. Wit dreigt met een aftrekschaak g7 dat tegelijk mat is. 6. ... Pf6 Het paard valt de dame aan. 7. gxh7+ Pxh5 En nu volgt de ontknoping: 8. Lg6 mat!  De volgende dag zouden de opstandelingen onder aanvoering van George Washington verrassend aanvallen. De Engelsen zouden worden verslagen in de eerste slag van de Grote Amerikaanse Vrijheidsoorlog. De slag bij Tren- ton zou een beslissend keerpunt in die strijd worden. Tijdens het gevecht ontdekte kolonel Rall in zijn zak de brief die hij nog steeds niet had gelezen. In die brief werd gewaarschuwd voor de aanval van de opstandelingen op kerstdag. Als kolonel Rall zijn schaakpartij niet belangrijker had gevonden, had hij die brief gelezen en had hij maatregelen getroffen. De Engelsen hadden zich dan niet laten verrassen en hadden de slag niet verloren. Dan zou Amerika bij Engeland zijn gebleven, en zou net als nu in Australië Elizabeth II er koningin zijn. Het was de schaakpartij die de wereld deed wankelen in al zijn grondvesten. Na deze schaakpartij zou alles anders worden. Amerika werd onafhankelijk en vrij. Door die vrijheid ontwikkelde Amerika zich in een razend hoog tempo. Er werden Ford auto's gemaakt, raketten vlogen door de ruimte. En ga zo maar door. Kleine gebeurtenissen, grote gevolgen. Het mat van kolonel Rall is dan ook de meest belangrijke schaakpartij geweest die de afgelopen 1000 jaar is gespeeld: het is voor mij de millennium 2000-schaakpartij. Laten we allemaal op kerstavond een toost uitbrengen op het mat van kolonel Rall!  Ik wens iedereen prettige kerstdagen een een goed begin van het nieuwe millennium met veel schaaksuccessen. © 1999 Pieter de Groot |
|
|
 |
|
|
