HOME     SCHAAKRECHT     SCHAAKRECHTSVRAGEN     VRAAG 01-12-2005
DE VERKEERD UITGEVOERDE ROKADE
Inleiding

De schaakrechtsvraag van december 2005 ging over het volgende:

Tijdens een snelschaakpartij rokeert een speler verkeerd. Hij plaatst eerst zijn h1-toren op f1, daarna plaatst hij zijn e1-koning over de toren heen op g1. Tegenstander claimt wegens ongeoorloofde of onreglementaire zet.


Claims over onreglementaire zetten werden ook ingediend op het TNO ICT NK Snelschaakkampioenschap voor clubteams 2005 in Den Haag. Bijvoorbeeld:

Een speler wil b2-b4 doen, maar in de snelheid doet hij b2-b5 en brengt de klok van de tegenstander in beweging. Tegenstander claimt.

Een pion bereikt het promotieveld en blijft daar staan in de veronderstelling dat deze op de volgende zet door de tegenstander wordt geslagen. Speler brengt de klok van de tegenstander in beweging. Tegenstander claimt.
(N.b. de hoofdscheidsrechter, Louis Wulffers, had in zijn openingstoespraak uitdrukkelijk aangekondigd dat op dit toernooi bij promotie een omgekeerde toren een dame is als een tweede dame niet beschikbaar is. Die dag heb ik tweemaal spelers een omgekeerde toren zien gebruiken.)


Reactie KNSB

In het artikel 'De verkeerd uitgevoerde rokade' heb ik drie opvattingen weergegeven, zonder aan te geven welke opvatting mij de juiste lijkt.
Op dat artikel ontving de webmaster van Botwinnik de volgende reactie van de KNSB:

'Wij hebben het beleid wat betreft het doorlinken gewijzigd. Ik heb het artikel van Pieter de Groot eerst laten lezen aan een ervaren internationaal arbiter. Wij willen namelijk voorkomen dat er op de site de indruk wordt gewekt dat er over sommige FIDE-regels gediscussieerd kan worden, terwijl de betreffende regels in feite eenduidig zijn en niet voor discussie vatbaar.

De regel over het uitvoeren van de rokade is zo'n geval. Het plaatsen van
de link (en dus in feite het artikel) zou de indruk kunnen wekken dat er over de betreffende regel kan worden gediscussieerd, terwijl in onze opleidingen wordt geleerd dat dit niet het geval is. Dat vinden wij een onwenselijke situatie. Daarom zal de link niet worden geplaatst.


Met vriendelijke groet Minze bij de Weg, KNSB, 8 december 2005'


Wat de KNSB op zijn website wil plaatsen is een zaak van de bond zelf en gaat mij niets aan. Maar het vervolg van de mededeling van de KNSB is om twee redenen opmerkelijk.

In de eerste plaats, hoe zou het antwoord van 'de ervaren internationaal arbiter' luiden op de schaakrechtsvraag? Ik heb Minze bij de Weg gevraagd of hij mij kan vertellen wat het antwoord is van die arbiter.
Op die vraag heb ik tot nu toe geen antwoord gekregen.

Voorts is de opvatting dat over regels niet gediscussieerd kan worden bij-
zonder. Die opvatting wijkt af van wat gangbaar is. Zo zijn er wereldwijd
- althans in democratische landen - duizenden juridische tijdschriften.

- Tijdschriften waarin beleidsopvattingen worden beschreven over tekort-
komingen in bestaande regels. Zo heeft bijvoorbeeld het ministerie van Justitie een kenniscentrum dat een wetenschappelijke bijdrage levert aan de ontwikkeling en evaluatie van justitiebeleid, het - onafhankelijk - WODC (Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatie Centrum).

- Tijdschriften waarin opvattingen van wet- en regelgevers al dan niet wor-
den bekritiseerd door wetenschappers van universiteiten, door advocaten, ambtenaren op persoonlijke titel en door verder iedereen die ik ben verge-
ten te noemen. Alleen in Nederland bestaan er tientallen van dergelijke tijdschriften.

- Tijdschriften waarin beslissingen, vonnissen en arresten van rechters al dan niet worden bekritiseerd door dezelfde groep als hiervoor.

En zo ontwikkelt elk rechtsterrein zich verder. Recht is nu eenmaal geen rustig bezit, omdat de samenleving, de inzichten, de mensen en dus ook de schakers veranderen.


top  


Antwoord op de schaakrechtsvraag

Wat betreft het antwoord op de schaakrechtsvragen van december.
Mijn mening is dat een verkeerd uitgevoerde rokade een ongeoorloofde of een onreglementaire zet is. Voor de motivering verwijs ik naar de eerste opvatting in het artikel 'de verkeerd uitgevoerde rokade'. Maar, er zijn ook scheidsrechters die de tweede opvatting juist vinden.

Indien iemand 'de ervaren internationaal arbiter' ontmoet zou ik het prettig vinden indien deze hem wil vragen wat zijn antwoord is op de vraag. Graag verneem ik dan ook dat antwoord en zal ik dat graag publiceren, opdat niet alleen de cursisten maar ook de schakers weten wat het antwoord van de KNSB is.

Laten we hopen dat in 2006 de in gang gezette modernisering van de KNSB zich ook uitstrekt tot voorlichting over FIDE-regels. Over de al of niet bruik-
baarheid van die regels. En het is helemaal niet erg een andere mening te hebben over de FIDE-regels. Mits men de mening maar motiveert opdat de juistheid ervan geverifieerd kan worden.

Over het zogenaamd eigenmachtig optreden van een scheidsrechter schrijf ik t.z.t. een uitvoerig artikel.


© 2005  Pieter de Groot

top  

vorig artikel schaakrechtVORIGE | VOLGENDEvolgend artikel schaakrecht
DIT WAS DE VRAAG
De schaakrechtsvraag van de maand gaat over snelschaakregels.

Lees de hele vraag  


REACTIE HOYNCK
De reactie van Frans Hoynck van Papen-
drecht: 'Stalinistische kaderdiscipline KNSB - te sneu voor woorden'.

Lees verder  


EXTRA ARTIKEL
Op deze website staat een omvangrijk artikel over 'De verkeerd uitgevoerde rokade'.

Lees verder  

WILT U REAGEREN?
Pieter de Groot stelt een inhoudelijk reactie op de schaakrechtsvraag zeer op prijs. Neem de uitdaging aan. Let op! Iedereen kan meedoen.

mailPieter de Groot