HOME     SCHAAKVARIA     PORTABLE GAME NOTATION (PGN)
VERGROOT UW SCHAAKPLEZIER MET PGN
Beste clubgenoten!

Het is mij in de loop der tijd opgevallen, dat een aantal van onze leden vol-
komen onbekend is met de term PGN.

Dat vond ik nogal verbazend, temeer omdat tegenwoordig verreweg de meeste schaakpartijen in PGN-formaat via internet (gratis) kunnen worden gedownload en (via een schaakprogramma op de eigen computer) kunnen worden bekeken.

Daarom leek het me nuttig om juist voor die leden hier een korte uitleg te geven (met daarbij een aantal goede tips), waardoor het voor een ieder mogelijk wordt ook met PGN te werken. Je zult merken, dat als je eenmaal PGN hebt ontdekt er een geheel nieuwe (schaak)wereld voor je open gaat!


Het begin

Portable Game Notation (PGN) is een vorm van schaaknotatie waarbij de gegevens van schaakpartijen worden opgeslagen in zogenoemde ASCII-bestanden.

Het is in de jaren tachtig bedacht door een groep Internetgebruikers die be-
oogden de uitwisselbaarheid van gegevens tussen schaaksoftware te vergro-
ten. Inmiddels heeft PGN zich tot wereldstandaard ontwikkeld.

Praktisch elk schaakprogramma en elke schaakdatabase kan PGN impor-
teren of exporteren en vele websites stellen partijenverzamelingen in PGN-formaat beschikbaar. Een PGN-bestand bestaat uitsluitend uit ASCII-karak-
ters. De standaard extensie van een bestand is .pgn.

Een PGN bestand bestaat uit één of meer partijen. De liefhebber van uitge-
breide informatie over dit onderwerp kan op Internet alles vinden.

In feite is PGN niets anders dan een eenvoudig tekstprogramma, zodat je een partij eventueel ook zonder een schaakprogramma kunt lezen en er bijvoorbeeld ook tekstwijzigingen in kunt aanbrengen.

Voorbeeld

[Event "WK final"]
[Site "Sevilla"]
[Date "2000.05.31"]
[Round "20"]
[White "Kasparov, Gary"]
[Black "Perluka, Han"]
[Result "0-1"]
[ECO "C48"]
[Opening "Four Knights"]
[Variation "Spanish, 4...d6"]
[TimeControl ""]
[Termination ""]
[PlyCount ""]
[WhiteType "human"]
[BlackType "human"]

1.e4 e5 2.Nf3 Nc6 3.Bb5 Nf6 4.Nc3 d6 5.O-O Bg4 6.Re1 a6 7.Be2 Qd7 8.d4 Bxf3 9.Bxf3 Nxd4 10.Nd5 Be7 11.Bg5Nxd5 12.Bxe7 Nxe7 13.Bg4 Ne6 14.Qf3 Ng6 15.Qg3 Qe7 16.Qb3 Nc5 17.Qb4 Qg5 18.Bf3 Nh4 19.Re3 Ng6 20.Qc4 Nf4 21.Kf1 b5 22.Qd5 Nxd5 0-1

Als je goed kijkt zie je dat Han Perluka in die tijd nog in uitstekende vorm verkeerde.

Voor de notatie van de zetten wordt dus de korte notatie gebruikt, echter wel de Engelse vorm ervan zodat de stukken door andere letters worden voorgesteld: K=koning (king), Q=dame (queen), R=toren (rook), B=loper (bishop) en N=paard (knight).


top  


Miljoenen partijen op je PC

De mogelijkheden om op je PC partijen in PGN af te spelen of op te slaan zijn werkelijk gigantisch. Ik noem de belangrijkste:
  • Schaakdatabase programma's zoals ChessBase en Simbase, maar ook zeer vele andere schaakprogramma's gebruiken in het algemeen PGN als bestandsformaat om partijen met elkaar uit te wisselen.

  • Bezoekers van schaakwebsites kunnen gebruik maken van partijen die als PGN-bestanden worden aangeboden, bijvoorbeeld van een bepaald toernooi of van een bepaalde speler. Zie ook de rubriek 'partij van de week' op de Botwinnik-site.

  • Miljoenen partijen die vanaf het begin van de notatie tot op heden door zowat alle bekende en onbekende Grootmeesters, Meesters en Amateurs zijn gespeeld kunnen via verschillende (schaak)websites worden gedownload en via je PC worden bekeken.

  • Hetzelfde kan met recent over de hele wereld gespeelde belangrijke toernooi-partijen, bijvoorbeeld op de site The Week in Chess (TWIC).

  • Een belangrijke eigenschap is, dat je ook je eigen partijen in PGN-formaat kunt invoeren/opslaan/uitwisselen/analyseren etc. en een eigen database kunt opzetten (je moet daar echter wel een geschikt schaakprogramma voor op je PC hebben!)

Bij een aantal leden blijkt nu het volgende probleem te spelen:
  • Leden die PGN wel kennen en het ook toepassen. Zij hebben een schaakprogramma op hun PC geinstalleerd waarmee inderdaad par-
    tijen in PGN-formaat kunnen worden bekeken/analyseerd etc. maar het programma mist de mogelijkheid om door henzelf gespeelde partijen in PGN op te slaan!

  • Leden die wel een schaakprogramma op hun PC hebben, maar dat programma kan geen PGN-bestanden lezen omdat deze optie bij het ontwerpen van dat programma niet is aangebracht.

  • Leden die PGN helemaal niet kennen. Zij hebben wel of geen schaak-
    programma op hun PC maar hebben nog nooit eerder de mogelijkhe-
    den van PGN ontdekt of toegepast.


top  


Gratis programma's downloaden

Voor hen die alle mogelijkheden van PGN optimaal willen benutten is er ge-
heel gratis een uitstekend Schaakprogramma via Internet te downloaden! Het programma is zeer veelzijdig en gebruiksvriendelijk en is ook nog gra-
fisch mooi vormgegeven. Het kan partijen in PGN lezen/analyseren, tegen zichzelf laten spelen etc., maar je kunt er dus ook de door jezelf gespeelde partijen in PGN mee opslaan.

Dit schaakprogramma heet Arena en kan zoals gezegd geheel gratis wor-
den gedownload via internet. Ga daarvoor naar de volgende site:
Download Arena  

Het is even zoeken omdat er meerdere versies beschikbaar zijn. Neem daarvoor ruim de tijd. Kies de Engelse versie, Arena 1.1 Setup 1 (2.42 MB): Arena 1.1 with Engine SOS 5.1 for Arena!

Als je het 'Arena' Tooltje hebt opgestart en de PGN hebt geladen kun je uit een lijst een partij selcteren, wat er dan als volgt uitziet:




Schaakprogramma's die al op je PC staan behoeven niet te worden verwij-
derd. Deze kunnen gewoon naast Arena blijven functioneren.

PGN Database

Een mooie start om PGN-bestanden op te halen kan via chessopolis. Op deze site is het 'kiezen maar' uit een scala van grootmeesters met hun ge-
speelde partijen. Download de PGN-bestanden d.m.v. Unzip extract naar je eigen directory Arena\database\* of maak bijvoorbeeld een eigen map aan waar je alle interessante PGN-bestanden in opslaat.

Via Arena kun je de PGN-bestanden openen en een hele database groot-
meesters staat tot je beschikking. Laden en afspelen maar totdat je leuke stellingen tegenkomt en je je afvraagt wat de volgende zet dan zou zijn.

Wil je met PGN alles eruit halen wat erin zit dan is mijn advies:
downloaden dit programma!


Als er nog vragen zijn of je komt er niet helemaal uit, mail me.
mailWillem van Dalen


Willem van Dalen

top